شناسایی کتاب‌های مناسب غیردرسی همخوان با کتاب‌های درسی علوم تجربي و تعلیمات اجتماعی مقطع دبستان : (راهبردی برای تدریس معلمان و مجموعه‌سازی در کتابخانه‌های آموزشگاهی
نام نویسنده :ز
مقطع تحصیلی :کارشناسی ارشد
استاد راهنمای اول :صنعت جو، اعظم
استاد مشاور اول :پریرخ، مهری
سال انتشار 1390 :
تعداد صفحات: 232
چکیده:
هدف اصلي این پژوهش فراهم کردن فهرستی از کتاب‌های مناسب غیردرسی همخوان با محتوای کتاب‌های درسی مقطع دبستان است. پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي است و با روش پيمايشي انجام شده است. کتاب‌های غیردرسی در نظام‌های آموزشی برنامه‌مدار به دلیل اتکای صرف دانش‌آموزان و معلمان به تک‌کتاب درسی، می‌تواند به تثبیت و تعمیق یادگیری مطالب کتاب‌های درسی کمک کند. این امر در صورتی تحقق می‌یابد که کتاب‌های غیردرسی از حداقل ویژگی‌های شناخته شده برای یک کتاب مناسب ( یعنی تناسب با محتوا و مخاطب) برخوردار باشند. با توجه به اهمیت کتاب‌های غیردرسی در نظام آموزشی ایران و رونق بازار نشر این کتاب‌ها، واقعیت‌ها نشانگر عدم تناسب این کتاب‌ها با ویژگی‌های یک کتاب مناسب غیردرسی دارند. جامعه آماری پژوهش حاضر را کتاب‌های درسی علوم تجربي و تعليمات اجتماعي مقطع دبستان تشكيل مي‌دهند. همچنين كتاب‌هاي غيردرسي (مرجع/ غيرمرجع) كه در ايران در ده سال اخير (89-1380) منتشر شده است نيز جامعه ديگر پژوهش مي‌باشد. کتاب‌های غیردرسی با استفاده از سیاهه‌های وارسي محقق ساخته ارزيابي و در صورتي كه 50 درصد امتيازهاي كتاب مناسب را كسب كردند به عنوان كتاب‌هاي مناسب در نظر گرفته شدند. همچنین با روش تحلیل محتوا، مفاهیم و عبارت‌های کلیدی موجود در کتاب‌های درسی استخراج، و با کتاب‌های غیردرسی مطابقت داده شدند. روايي و پايايي ابزارهاي گردآوري اطلاعات توسط متون تخصصي ، نظرسنجي از صاحب نظران و نيز معلمان و كتابداران كنترل شد.
براساس معیارهای بکارگرفته، 239 عنوان کتاب مناسب غیردرسی همخوان با کتاب‌های درسی علوم تجربی، 97 عنوان کتاب مناسب غیردرسی همخوان با کتاب‌های درسی تعلیمات اجتماعی و 62 عنوان کتاب مرجع مناسب همخوان با کتاب‌های درسی شناسایی گردید. همچنین کتاب‌های مرجع شناسایی شده با 60 درصد از محتوای کتاب‌های درسی همخوانی دارد. از سویی تفکیک ناشران این کتاب‌ها نشان می‌دهد که تعداد اندکی از آنان بصورت تخصصی و مطابق با معیارهای لازم به نشر کتاب‌های غيردرسی می‌پردازند که سهم کتاب‌های مناسب غيردرسي در این میان بسیار اندک است. دستاورد اين پژوهش فهرستي از كتاب‌هاي مناسب غيردرسي همخوان با مفاهيم و عبارت‌های كليدي كتاب‌هاي درسي علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی است كه به تفكيك درس‌ها و موضوع‌هاي مورد بحث در كتاب‌هاي درسي و منابع مرجع تنظيم شده‌اند. همچنین روش شناسی به کار گرفته شده در این پژوهش، به دلیل قابلیت آن در شناسایی کتاب‌های مناسب غیر درسی، می تواند برای مجموعه‌سازی کتابخانه‌های آموزشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.