طرح پیشنهادی ایجاد پایگاه وب کتابداران ایران بر اساس نیازهای آنها
استاد راهنما: دکتر فریده عصاره
استاد مشاور: دکتر عبدالحسین فرج پهلو
دانشجو: محمد نعیم آبادی
تاریخ دفاع: تیر 1382
چکیده:
امروزه اكثر مراكز علمي و فرهنگي، سازمانها،كتابخانهها و گروههاي حرفهاي در سطح جهان از طريق پايگاه وب اختصاصي خود به عنوان وسيلهاي استاندارد جهت دسترسپذيرساختن اطلاعات خود استفاده مي نمايند. در اين راستا ايجاد پايگاه وب كتابداران ايران با فراهم آوردن انواع نمايهها و پيوندها به انواع مختلف اطلاعات در داخل كشور و نيز در سطح جهان ضروري مي باشد. در اين پژوهش، محتواي پايگاه وب كتابداران ايران بر اساس نياز كاربران آن مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است.
پژوهش از نوع كاربردي با رويكردي توصيفي ـ تحليلي بوده و به روش پيمايشي انجام شده است. براساس فرضيههاي پژوهشي، سه پرسشنامه براي انجام اين تحقيق تهيه و در اختيار پرسششوندگان قرار گرفت. جامعة آماري اين تحقيق كليه كارشناسان كتابداري مستقر در مراكز اطلاعرساني، كتابخانهها، دانشجويان كارشناسي ارشد و دكتري رشته علوم كتابداري و اطلاعرساني و اعضاء هيأت علمي گروههاي آموزشي كتابداري و اطلاعرساني دانشگاههاي ايران بودند. همچنين به بررسي و مطالعه منابع از جمله اينترنت، مواد چاپي، تحقيقات گذشته و... براي تعيين ملاكهاي مورد نياز و خدمات قابل ارائه در سايت كتابداران ايران و استخراج ويژگيهاي سايتهاي كتابداري ساير كشورها پرداخته شد.
توزيع پرسشنامههاي اول و دوم طرحي كلي از موارد مورد نياز كتابداران در پايگاه وب كتابداران ايران بدست داد. بر اساس نتايج حاصل از اين دو پرسشنامه و مطالعه منابع، پرسشنامه اصلي پژوهش با 52 سؤال در 5 گروه تدوين گشت.اولويت گروههاي مختلف به ترتيب گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي»، گروه سؤالات «پيوندها»، گروه سؤالات «اخبار»، گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» و گروه سؤالات «كتابداران» توسط پاسخگويان تعيين شد. براين اساس پايگاه وب كتابداران ايران با توجه به نتايج نيازسنجي و اصول طراحي پايگاه وب با نشاني http://www.ketabdar.com/ ايجاد شد و جهت استفاده كتابداران كشور در اينترنت قرار گرفت.
در انتها پيشنهادهايي اجرايي براي طراحي پايگاه وب با توجه به استانداردهاي طراحي وب و نتايج بدست آمده از اين پژوهش و پيشنهادهايي پژوهشي براي بررسي نيازهاي آتي كتابداران ايران و ميزان استفاده آنان از پايگاه كنوني ارائه شده است.
فهرست مطالب
فصل 1 : معرفي پژوهش
مقدمه
هدف پژوهش
تعريف مسأله
پرسشهاي اساسي پژوهش
اهميت پژوهش
تعريف عملياتي مفاهيم پژوهش
فصل 2 : پيشينه پژوهش
مقدمه
اصول طراحي پايگاه وب
پيشينه پژوهش در خارج از كشور
پيشينه پژوهش در ايران
فصل 3 : روش پژوهش
جامعه آماري
حجم نمونه و روش نمونهگيري
ابزار و روش گردآوري دادهها
روشهاي آماري بررسي و تحليل دادهها
فصل 4 : يافتههاي پژوهش
يافتههاي نظري
ويژگيها و ساختار پايگاه وب مناسب
محتوا و مندرجات پايگاه وب
صفحهآرايي پايگاه وب
سازماندهي
پيوندها در پايگاه وب
اعتبار سايت
يافتههاي نيازسنجي
اولويتبندي گزينههاي هر يك از پنج گروه سؤالات بر اساس پاسخ كاربران
تجزيه و تحليل دادههاي آماري پرسشنامه به تفكيك هر يك از پنج گروه سؤالات
تجزيه و تحليل دادههاي آماري پرسشنامه به صورت كلي
مقايسه ميانگين پاسخهاي گروههاي مختلف به سؤالات پرسشنامه
فصل 5 : نتيجهگيري و پيشنهادها
نتايج بدست آمده از تحقيق
پيشنهادهاي اجرايي
پيشنهادهاي پژوهشي
منابع و مآخذ
پيوستها
فهرست جداول و نمودارها
جدول4‑1: توزيع فراواني پاسخهاي سؤال اول (پيشآزمون دوم)
نمودار4‑1: توزيع فراواني پاسخهاي قسمت «الف» سؤال دوم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑2: توزيع فراواني پاسخهاي قسمت «ب» سؤال دوم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑3: توزيع فراواني پاسخهاي قسمت «الف» سؤال سوم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑4: توزيع فراواني پاسخهاي قسمت «ب» سؤال سوم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑5: توزيع فراواني پاسخهاي سؤال چهارم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑6: توزيع فراواني پاسخهاي سؤال چهارم (پيشآزمون دوم)
جدول4‑7: تعداد جوابها در هر گزينه
جدول4‑8: توزيع فرواني پاسخگويان به پرسشنامه بر اساس جنسيت
جدول4‑9: توزيع فراواني پاسخگويان به پرسشنامه بر اساس رشته تحصيلي
نمودار4‑2: فراواني پاسخگويان به تفكيك رشته تحصيلي
جدول4‑10: توزيع فراواني پاسخگويان به پرسشنامه بر اساس مدرك تحصيلي
نمودار4‑3: توزيع فراواني پاسخگويان به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑11: ميانگين گزينههاي گروه سؤالات اخبار به ترتيب امتياز
نمودار4‑4: ميانگين هر يك از گزينههاي گروه سؤالات اخبار
جدول4‑12: ميانگين گزينههاي گروه سؤالات كتابداران به ترتيب امتياز
نمودار4‑5: ميانگين هر يك از گزينههاي گروه سؤالات كتابداران
جدول4‑13: ميانگين گزينههاي گروه سؤالات كتاب و كتابخانه به ترتيب امتياز
نمودار4‑6: ميانگين هر يك از گزينههاي گروه سؤالات كتاب و كتابخانه
جدول4‑14: ميانگين گزينههاي گروه سؤالات پيوندها به ترتيب امتياز
نمودار4‑7: ميانگين هر يك از گزينههاي گروه سؤالات پيوندها
جدول4‑15: ميانگين گزينههاي گروه سؤالات بانكهاي اطلاعاتي به ترتيب امتياز
نمودار4‑8: ميانگين هر يك از گزينههاي گروه سؤالات بانكهاي اطلاعاتي
جدول4‑16: توزيع فراواني پاسخها به گروه سؤالات «اخبار» (پرسشهاي 1 تا 14) پرسشنامه
نمودار4‑9: توزيع فراواني ميزان نياز به گزينههاي گروه سؤالات «اخبار»
جدول4‑17: ميانگين و انحراف از معيار گروه سؤالات «اخبار» (پرسشهاي 1 تا 14) پرسشنامه
جدول4‑18: ميانگين و انحراف از معيار پاسخها در گروه سؤالات «اخبار» به تفكيك جنسيت
جدول4‑19: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در گروه سؤالات «اخبار»
جدول4‑20: ميانگين و انحراف از معيار پاسخها در گروه سؤالات «اخبار» به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑21: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در گروه سؤالات اخبار از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑22: توزيع فراواني پاسخها به گروه سؤالات «كتابداران» (پرسشهاي 15 تا 23) پرسشنامه
نمودار4‑10: توزيع فراواني ميزان نياز به گزينههاي گروه سؤالات «كتابداران»
جدول4‑23: ميانگين و انحراف از معيار گروه سؤالات «كتابداران» (پرسشهاي15 تا 23) پرسشنامه
جدول4‑24: ميانگين و انحراف پاسخها در گروه سؤالات «كتابداران» به تفكيك جنسيت
جدول4‑25: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در گروه سؤالات «كتابداران»
جدول4‑26: ميانگين و انحراف معيار پاسخها در گروه سؤالات «كتابداران» به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑27: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در گروه سؤالات «كتابداران» از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑28: توزيع فراواني پاسخها به گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» (پرسشهاي 24 تا 32) پرسشنامه
نمودار4‑11: توزيع فراواني ميزان نياز به گزينههاي گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه»
جدول4‑29: ميانگين و انحراف از معيار گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» (پرسشهاي 24 تا 32) پرسشنامه
جدول4‑30: ميانگين و انحراف معيار پاسخها در گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» به تفكيك جنسيت
جدول4‑31: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه»
جدول4‑32: ميانگين و انحراف معيار پاسخها در گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑33: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در گروه سؤالات «كتاب و كتابخانه» از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑34: توزيع فراواني پاسخها به گروه سؤالات «پيوندها» (پرسشهاي 33 تا 44) پرسشنامه
نمودار4‑12: توزيع فراواني نياز به گزينههاي گروه سؤالات «پيوندها»
جدول4‑35: ميانگين و انحراف از معيار گروه سؤالات «پيوندها» (پرسشهاي 33 تا 44) پرسشنامه
جدول4‑36: ميانگين و انحراف پاسخها در گروه سؤالات «پيوندها» به تفكيك جنسيت
جدول4‑37: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در گروه سؤالات «پيوندها»
جدول4‑38: ميانگين و انحراف معيار در گروه سؤالات «پيوندها» به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑39: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در گروه سؤالات «پيوندها» از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑40: توزيع فراواني پاسخها به گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي» (پرسشهاي 45 تا 52) پرسشنامه
نمودار4‑13: توزيع فراواني ميزان نياز به گزينههاي گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي»
جدول4‑41: ميانگين و انحراف از معيار گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي» (پرسشهاي 45 تا 52) پرسشنامه
جدول4‑42: ميانگين و انحراف معيار پاسخها در گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي» به تفكيك جنسيت
جدول4‑43: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي»
جدول4‑44: ميانگين و انحراف معيار پاسخها در گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي» به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑45: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در گروه سؤالات «بانكهاي اطلاعاتي» از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑46: توزيع فراواني پاسخها به تمامي سؤالات
نمودار4‑14: توزيع فراواني ميزان نياز به گزينههاي مختلف پرسشنامه
جدول4‑47: ميانگين و انحراف از معيار تمامي سؤالات
جدول4‑48: ميانگين و انحراف از معيار تمامي سؤالات به تفكيك جنسيت
جدول4‑49: آزمون معنيدار بودن اختلاف بين پاسخهاي زنان و مردان در تمامي سؤالات
جدول4‑50: ميانگين و انحراف از معيار تمامي سؤالات به تفكيك مدرك تحصيلي
جدول4‑51: آزمون معنيدار بودن اختلاف پاسخها در تمامي سؤالات از نظر مدرك تحصيلي
جدول4‑52: جدول مقايسهاي ميانگين پاسخهاي گروههاي مختلف به سؤالات پرسشنامه