نام نويسنده: محمدی، زهرا

مقطع تحصيلي : ک‍ارش‍ن‍اس‍ی‌ ارش‍د

استد راهنما : زهره میرحسینی

سال انتشار : 1388

چكيده :

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تلویزیون در ترویج فرهنگ کتابخوانی از دیدگاه نوجوانان شهر تهران و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل همه نوجوانان 12 تا 17 ساله ساکن شهر تهران بود که با روش نمونه گیری و خوشه ای چند مرحله ای تعداد 870 نفر انتخاب شدند.

یافته های این تحقیق نشان می دهد که عمده ترین روش های پرکردن اوقات فراغت پاسخگویان به ترتیب: تماشای تلویزیون (4/47%)، مطالعه کتاب (7/13%)، دیدار با دوستان (5/12%) می باشد. از عوامل موثر بر علاقمند کردن نوجوانان به مطالعه و کتابخوانی، تلویزیون با (1/25%)، دوستان با (6/20%) و مدرسه با (3/20%) بیشترین فراوانی را داشته اند. بر اساس یافته های پژوهش سه اولویت اصلی علاقمند کردن نوجوانان از طریق تلویزیون به مطالعه عبارتند از: معرفی کتاب و کتابخانه ها (9/28%)، ساخت سریال و فیلم با موضوع کتاب و کتابخوانی (5/20%) و احداث شبکه مخصوص کتاب و کتابخوانی (20%). از نظر پاسخ گویان تلویزیون می تواند از طریق تبلیغات درست و صحیح (7/32%)، ساخت برنامه هایی در رابطه با کتاب (6/20%) و معرفی کتاب های مختلف (18%) بر عادات کتابخوانی نوجوانان تاثیر مثبت بگذارد.

یافته ها بیانگر آن است که فرضیه های پژوهش هر دو تایید شده و بین مدت زمان تماشای تلویزیون و تشویق نوجوانان به کتابخوانی رابطه معنادار، در سطح اطمینان 95% وجود دارد. همچنین بین ویژگی های فردی نوجوانان (جنس، سن، تحصیلات و ...) و موثر دانستن تلویزیون در گسترش فرهنگ مطالعه رابطه معنادار وجود دارد. همین طور بین شاخص میزان «مطالعه غیر درسی» پاسخ گویان و میزان «تماشای تلویزیون» نوجوانان رابطه معناداری وجود دارد.

تحلیل نتایج پژوهش نشان می دهد که اصلی ترین روش های پر کردن اوقات فراغت پاسخ گویان به ترتیب تماشای تلویزیون، مطالعه کتاب و دیدار با دوستان می باشد. همچنین دلیل عدم مطالعه غیر درسی پاسخ گویان تماشای تلویزیون نمی باشد و نوجوانان به دلایلی همچون عدم علاقمندی به مطالعه، نداشتن وقت کافی و در دسترس نبودن منابع خواندنی اشاره کرده اند.