نام نويسنده: عبدالمجید, امیر حسین

استاد راهنما: دکتر فریده عصاره

استاد مشاور: دکتر زاهد بیگدلی

چکيده :

 تحقیق حاضر به بررسی تحلیلی مقالات تألیفی حوزۀ کتابداری و اطّلاع­رسانی در مجلات علمی-پژوهشی و علمی-ترویجی فارسی و مقایسۀ رفتارهای استنادی نویسندگان این مقالات طی سال­های 1379-1383 بپردازد و مجلات هسته در مقالات تألیفی مورد بررسی را مطالعه و جایگاه آنها را در مجلۀ گزارش­های استنادی تعیین نماید. این تحقیق از نوع تحلیلی و استنادی است و با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام می­­گیرد. روش گردآوری داده­ها از طریق فیش­­نویسی از مآخذ این مقالات است. نتایج تحقیق نشان  می­دهد که از مجموع 553  مقالۀ تألیفی فارسی حوزۀ کتابداری و اطّلاع­رسانی، 28 مورد بدون  مأخذ و 525  مقاله دارای مأخذ بودند که به طور کلّی با 6573 استناد مستخرج از آنها، متوسط تعداد استنادها برای هر مقالۀ تألیفی 5/12 استناد می­باشد. همچنین پرتولیدترین نویسندگان معرّفی شدند. در بین دانشگاه­ها و مراکز پژوهشی، «دانشگاه تهران» با 87 مقاله سهم عمده­ای را داشته است. موضوع «مواد و منابع» با 9/17 درصد بیشترین تعداد مقالات را داشته است. اکثر مقالات تألیفی مورد بررسی، مقالات یک نویسنده­ای بوده­اند که این گونه مقالات 92/81 درصد کل مقالات را شامل می­شوند و تنها 08/18 درصد از مقالات با همکاری دو یا بیش از دو نویسنده نوشته شده است.  قاعدۀ برادفورد در مورد مجلات لاتین مورد استفاده توسط نویسندگان مقالات تألیفی مورد بررسی صادق است و 3 مجلۀ هسته تعیین شدند. بیشترین میزان استفاده از منابع مورد استناد با 75/38 درصد متعلّق به مجلات و کمترین میزان استفاده با 64/3 درصد مربوط به مقالات همایش­ها می­باشد.  نیم­عمر منابع مورد استناد در مقالات تألیفی مورد بررسی، در مجموع، 12 سال برآورد شده است. نیم­عمر کتابها و پایان­نامه­های فارسی مورد استناد 12 سال، مجلات و سایر منابع فارسی 8 سال، و منابع الکترونیکی فارسی 4 سال  می­باشد. نیم­­عمر کتاب­های لاتین مورد استناد 20 سال، مجلات، پایان­نامه­ها، و مقالات همایش­ها 12 سال،  و منابع الکترونیکی لاتین، 8 سال می­باشد. از نظر زبان منابع مورد استناد، منابع فارسی با 68/50 درصد بیشترین میزان استفاده را داشته­اند.